در روزهای گذشته بسیاری از متقاضیان نوسازی بافت‌های فرسوده که اقدام به تخریب خانه‌های خود کرده‌اند برای دریافت وام و تسهیلات نوسازی با مشکلات گوناگونی مواجه شده‌اند، چرا که بانک‌های متولی به بهانه‌هایی از جمله کمبود اعتبار از زیر بار اعطای وام نوسازی شانه خالی می‌کنند. در این میان، متقاضیان که تعداد آن‌ها کم نیست حیران و سرگردان شده‌اند. جالب اینجاست که برخی مدیران دولتی هم در این شرایط نسبت به این موضوع بی خیال هستند!
ازحدود ۵ سال پیش با مطرح شدن قطعی بودن زلزله تهران و تخریب بیش از۷۰ درصد ساختمان‌های اداری و مسکونی درصورت وقوع این زلزله، مباحثی تحت عنوان نوسازی بافت‌های فرسوده و پرداخت تسهیلات تشویقی به متقاضیان مطرح شد که به مرور به سراسر کشور تعمیم پیدا کرد.
درآن زمان هیچ کس فکرش را هم نمی‌کرد که میزان استقبال از تسهیلات نوسازی و زیباسازی فضای زندگی شهری به حدی باشد که به دلیل حجم بالای پرونده ثبت‌نام متقاضیان مدیران مجبور شوند تا برنامه نوبت‌بندی برای اعطلای تسهیلات نوسازی را اجرایی کند.
*وام مردم از سوی بانک بلوکه می‌شود
اما پس از آن که تعدادی ازمتقاضیان، تسهیلات نوسازی بافت‌های فرسوده خود را از بانک متولی دریافت کردند به تدریج به بهانه‌های گوناگون اعطای این وام کمترشد، به‌صورتی که درحال حاضر طبق گزارش‌های رسیده، بانک ارائه دهنده تسهیلات نوسازی به بهانه کمبود اعتبار از زیر بار اعطلای تسهیلات شانه خالی می‌کند و تعداد زیادی ازمتقاضیان برای دریافت این وام همچنان در راهروهای ادارات و بانک متولی سرگردان هستند!
این درحالی است که با توجه به تبلیغات گسترده رسانه‌ای و اظهارنظرهای مختلف وزیرمسکن درباره وام‌های نوسازی و از آن مهمتر وعده‌های مختلف مدیران بانک، درحال حاضر بخش قابل توجهی از متقاضیان در شهرهای گوناگون به‌ویژه کلانشهرها با ثبت‌نام درشعب بانک متولی ارائه وام مشتاقانه به‌دنبال دریافت تسهیلات نوسازی هستند، اما با در بسته صندوق اعطای وام بانک مواجه شده‌اند.
ثبت‌نام کنید، اعطای وام با خداست!
جالب اینجاست که بانک متولی پرداخت تسهیلات نوسازی همچنان ازمتقاضیان دریافت این وام دعوت می‌کند تا با مراجعه به شعب مختلف این بانک درسراسرکشور ضمن ثبت‌نام در طرح نوسازی بافت‌های فرسوده در نوبت وام قرار گیرند و اطلاعات بافت فرسوده خود را در اختیار این بانک قراردهند.
[1]برای کسب اطلاعات بیشتر ازچگونگی پروسه اعطای این وام با یکی ازشعب بانک تماس می‌گیریم. اپراتور شعبه در پاسخ به پرسشی مبنی بر زمان اعطلای وام تسهیلات نوسازی می‌گوید: شما ثبت‌نام کنید، نگران نباشید، خیلی‌ها درنوبت هستند، اما بالاخره وام نوسازی مسکن می‌گیرید.
این شخص زمانی که با سماجت خبرنگار برای اعلام زمان اعطلای وام مواجه می‌شود با یک جمله به مکالمه خاتمه می‌دهد. « زمان اعطای وام نوسازی با خداست»!.
*وقتی مشکل دو چندان می‌شود
روی دیگر این ماجرا زمانی مشخص می‌شود که بسیاری ازهموطنان درمراحل ساخت مسکن جدید با مشکل کمبود اعتبار بانکی مواجه می‌شوند. از آنجا که پروسه دریافت و استفاده از وام نوسازی به‌صورت مرحله‌ای است و وام نوسازی درچند بخش در مراحل ساخت واحد مسکونی از سوی بانک به مالک ساختمان اعطا می‌شود، درحال حاضرتعداد قابل توجهی از هموطنان درمراحل ساخت مسکن جدید خود با این مشکل مواجه شده‌اند و بانک متولی بعد از چند مرحله اعطای این وام به بهانه کمبود اعتبار، هموطنان را با ساختمانی نیمه‌کاره در انتظارمابقی وام خود می‌گذارد.
*مردم برای نوسازی بافت‌های فرسوده دچار تردید شده‌اند
شهرام محمدی، کارشناس مسکن دراین باره معتقد است که این روزها مردم کمتر پای معامله برای نوسازی مسکن می‌آیند، علتش هم این است که نسبت به واگذاری وام نوسازی تردید دارند و نمی‌دانند که آیا می‌توانند با همین پولی که دستشان است و بدون دریافت وام خانه فرسوده خود را با نوسازی تبدیل به احسن کنند.
محمدی با بیان این مطلب به «جوان» می‌گوید: مدتی است که کمتر کسی وارد مراکز مشاوره و تهیه نقشه ساختمان می‌شود و کمتر کسی حاضر است که بدون وام نوسازی و با هزینه و پس‌انداز خود وارد بازار نوسازی شود. به باور وی، درحال حاضر به علت پرداخت نشدن وام نوسازی از طرف بانک متولی بازار نوسازی بافت‌های فرسوده کساد است. زیرا مردم به ویژه در کلانشهرها واهمه دارند که بدون داشتن پشتوانه مالی وارد بازی نوسازی یا مشارکت در ساخت شوند.
به تصریح این کارشناس، در یک سال گذشته نرخ مسکن رشد فوق العاده‌ای نداشته و تورم هم تأثیرآنچنانی برقیمت مسکن نگذاشته است، اما به دلیل اینکه پشتوانه مالی نوسازی و مشارکت مردم و درحقیقت دلگرمی مردم برای نوسازی بافت‌های فرسوده با مشکل مواجه شده، بازارمسکن هم دربخش نوسازی درماه‌های گذشته دچار رکود و کم تحرکی شده است.
*بانک بهانه‌گیری می‌کند، اعتبار لازم را دارد
اما اسماعیل جهانگیری، کارشناس حقوقی درباره وام‌های نوسازی و تأخیر در روند اعطای این وام‌ها به «جوان»، می‌گوید: کسی که تقاضای وام خود را به بانک اعلام کرده است حق اوست که طبق زمانبندی اعلام شده از وام نوسازی خود استفاده یا آن را به عنوان یک حق به هر شخصی که بخواهد منتقل کند.
جهانگیری،می افزاید: ممانعت بانک از پرداخت وام در واقع ممانعت ازحق افراد است و با موازین حقوقی منطبق نیست. زمانی که بانک وام نوسازی را به فرد متقاضی می‌پردازد انتظار دارد اصل و سود متعلقه برابر با ۱۴ درصد را از متقاضی پس بگیرد.
به باور وی، چنانچه مالک بتواند اسناد لازم را برای تضمین بازپرداخت تودیع کند، دیگر دلیلی برای سخت‌گیری و بهانه گیری‌های بانک متولی باقی نمی‌ماند؛ چراکه به هرحال بانک در طول مدت معین با توجه به تعداد زیاد متقاضیان سود وام را دریافت می‌کند و از این طریق می‌تواند اعتبار لازم را در چرخه‌ای از اعطای وام و دریافت بازپرداخت آن تامین کند.
به هر رو، با کارشکنی‌ها و تعلل‌های صورت گرفته در مسیر پرداخت این وام، هنوز به‌طور شفاف مشخص نیست که چرا وعده‌های مدیران برای نوسازی بافت‌های فرسوده و زیباسازی فضای زندگی شهری عملی نمی‌شود؟!
منبع : جوان
[2]