گزارش از علی البرزی
درماه‌های گذشته مراکزی فعالیت خود را درشهرهای مختلف و به ویژه کلانشهرها آغاز کرده‌اند که فعالیت این مراکز با آنچه در تعریف پیشگیری از تبلیغ و استعمال مواد دخانی درجامعه آمده، تفاوت چشمگیری دارد. مغازه‌ها و فروشگاه‌های توزیع و فروش تجهیزات دخانی این روزها به محلی برای عرضه بدون ضابطه انواع مواد دخانی و مکانی برای تجمع و استفاده این مواد توسط جوانان تبدیل شده است. این در حالی است که درقانون به متولی اصلی نظارت و ارائه مجوز به مراکز ارائه دهنده مواد دخانی هیچ اشاره‌ای نشده است!
تجربه گذشته نشان می‌دهد که افزایش عرضه یک محصول درجامعه و دربین مردم به دوعلت انجام می‌شود؛ « افزایش تقاضا و توزیع هدفمند و برنامه‌ریزی شده یک محصول.»
[1]این روزها درسطح شهر با مغازه‌هایی مواجه می‌شویم که کاربری اصلی آنها فروش و توزیع مواد دخانی یا وسایل استعمال دخانیات است. دراین مغازه‌ها که بیشتردرمتراژهای کم و به صورت زیرپله‌ای اداره می‌شود، انواع مواد دخانی از سیگار گرفته تا مواد لازم برای استفاده از قلیان به فروش می‌رسد.
*قلیان‌هایی که خودنمایی می‌کند
علاوه مواد دخانی وسایل استعمال که در اشکال مختلف عرضه می‌شود، بر در و دیوار این مغازه‌ها هم انواع قلیان، منقل و اقسام مختلف زغال با طعم‌های متفاوت قرارگرفته است.
*برای خرید محصولات دخانی جایزه بگیرید!
جالب اینجاست که برخی مغازه‌داران برای جذب مشتری و کسب درآمد بیشتر در اقدامی تازه برای مشتری‌های خود جوایز تشویقی درنظرگرفته‌اند و در ازای خرید محصولات دخانی، یک محصول خود را رایگان ارائه می‌کنند.
برای مثال یکی از مغازه‌داران منطقه صادقیه در گفت‌وگو با خبرنگار ما، ارائه یک قلیان تشویقی در ازای خرید ۱۰ بسته زغال را از جمله جوایز تشویقی خود برای جذب مشتری بیشتر اعلام کرد.
نورعلی زاده که صاحب مرکز فروش تجهیزات دخانی در پاساژ گلدیس است، درباره قیمت‌های انواع قلیان در مغازه‌اش می‌گوید: در این منطقه قلیان از ۶ هزار تا ۱۲۰ هزار تومان به فروش می‌رسد. به گفته این فروشنده موادخانی، مدل ۶ هزارتومانی قلیان، ایرانی و بی‌کیفیت است و با ۶۰ الی ۷۰ هزار تومان می‌توان قلیانی مناسب تهیه کرد. نورعلی زاده افزایش روزافزون تعداد مراکز فروش قلیان و سایر ادوات دخانی را استقبال مردم و به ویژه جوانان می‌داند.
*مجوز فعلاً ندارم!
زمانی که خبرنگار، از این فروشنده درخواست مشاهده مجوز مغازه‌اش را می‌کند، وی از نشان دادن مجوز خودداری می‌کند. اما زمانی که با سماجت خبرنگارمواجه می‌شود، می‌گوید: فعلاًَ مجوز ندارم، تقاضای مجوز را به اداره اماکن و اتحادیه صنایع دستی داده‌ام!
نکته قابل توجه اینجاست که طبق قانون هرگونه خرید و فروش، جابه جایی و یا راه‌اندازی مراکزی برای ارائه محصولات دخانی نیازمند اخذ مجوز‌های لازم از اداره اماکن نیروی انتظامی و سازمان‌های مربوطه است.
فعلاً منعی نداریم، شاید روزی قانونی شود!
اما درباره فعالیت مراکز ارائه دهنده وسایل تدخین و دخانیات، سرهنگ رضا غنی‌لو، کارشناس انتظامی و عضوهیات علمی دانشگاه با بیان اینکه فعلاً منع قانونی برای خرید و فروش مواد دخانی و راه‌اندازی مراکز فروش مواد دخانی در کشور وجود ندارد، می‌گوید: قرار بر این است تا شورای عالی سلامت، قانون جامعی برای ممنوعیت خرید و فروش و عرضه این نوع از مواد در فروشگاه‌ها و مغازه‌های سطح شهر تدوین کند.
غنی‌لو می افزاید: با این وجود هر صنفی در زمان افتتاح برای اینکه اتحادیه مربوطه و شورای صنفی به آن مجوز بدهد باید از اداره اماکن نیروی انتظامی استعلام بلامانع بودن فعالیت را دریافت کند، در غیر این صورت فعالیت صنف غیر قانونی است. بنابر اظهارات این استاد دانشگاه، چنانچه صنفی مجوز داشته باشد، به صورت ماهانه و در چندین نوبت از سوی اداره اماکن نظارت می‌شود، اما در صورتی که بدون مجوز و غیرقانونی فعالیت کند، طبق ضوابط و مقررات قانونی برخورد می‌شود.
غنی لو اظهار امیدواری کرد که شورای عالی سلامت هر چه سریع‌تر وضعیت قانون توزیع و خرید و فروش مواد دخانی را تصویب کند تا نیروی انتظامی و پشتیبانی کننده آن قوه قضائیه به راحتی بتوانند طبق قانون با هرگونه فعالیت غیرقانونی برخورد کنند.
تفکر لوتی‌گری با خرید قلیان!
اما امان‌الله قرائی‌مقدم، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه در گفت‌وگو با «جوان»، تفکر ناصحیح را باعث افزایش خرید قلیان و سایر ادوات دخانی دانست. به باور وی، استفاده از قلیان با توجه به زمینه‌ای که در تاریخ و گذشته ما داشته است مردم آن را به نوعی وسیله‌ای سنتی، اصیل و ایرانی می‌دانند، علاوه بر این استفاده از قلیان در گذشته توسط لوتیان نیز به نوعی جنبه تقدس برای این ابزار در ذهن عموم ایجاد کرده است.
قرائی مقدم نبود تفریحات سالم را از دیگر دلایل گرایش جوانان به خرید ادوات دخانی و مصرف قلیان در داخل خانه‌ها دانست. بنابر اظهارت وی، تفکری که درباره کم خطر بودن دود قلیان در مقابل سیگار وجود دارد، همان تفکر قدیمی لوتی‌گری در کشور است که باعث گرایش به این ماده خطرناک می‌شود.
به تصریح این جامعه شناس، جوانان و خانواده‌ها در تعطیلات آخر هفته با مراجعه به مراکز فروش این تجهیزات، توتون و زغال مورد نیاز روزهای تعطیل خود را تهیه می‌کنند و در کنار خانواده به اصطلاح به تفریح می‌پردازند./ انتهای مطلب
منبع: جوان
[2]