«شب تاریک و بیم موج و گردابی چنین هایل، کجا دانند حال ما سبکبالان ساحل‌ها» تا پیش از این هر زمان که این قطعه شعر حضرت حافظ را می‌شنیدم، بدون توجه به معنای آن از کنارش می‌گذشتم، اما این بار دریک سفردریایی با خبرنگاران و اصحاب رسانه در یک موقعیتی قرار گرفتم که نه تنها معنای واقعی این قطعه شعر بلکه واقعیت‌ها و حقایق پنهان زیادی برای من و خبرنگاران رسانه‌های گروهی روشن شد.
همه چیزآماده یک سفر خوب و خاطره‌انگیز بود، در این سفربیش از۶۰ خبرنگار، عکاس و فیلمبردار از رسانه‌های مختلف حضوردارند؛ همه آمده‌‌اند تا عظمت یک رویداد بزرگ را با دوربین‌ها و قلمشان به تصویر بکشند، اتفاقی که درعرصه این آب و خاک بی‌‌نظیر است. سفر ما برخلاف دفعات گذشته که خبرنگاران را با هواپیمای سی ۱۳۰ که سابقه خوبی در انتقال اصحاب رسانه ندارند، برای مأموریت می‌فرستادند، این بار با یک فروند هواپیمایی مسافربری به مقصد انجام شد. باران شدیدی درتهران و فرودگاه مهرآباد می‌آید و تکان‌های شدید هواپیما در آسمان کمی افکارم رابرهم می‌ریزد، اما انگار آسمان هم به پیشواز یک رویداد بزرگ رفته و اشک شوق می‌ریزد.
[1]ناوشکن جماران
پایگاه یکم دریایی نگین مقاومت در بندرعباس
«خانم‌ها، آقایان ما هم اکنون در فرودگاه بندرعباس به زمین نشستیم». بعد از یک ساعت و چهل دقیقه پرواز و عبور از آسمان شهرهای مختلفی از خاک پهناور ایران به شهر بندرعباس می‌رسیم؛ شهربندرعباس در شمال تنگه هرمز قرار دارد و وسعت آن۲۷۳۱۶ کیلومتر مربع است.
این شهر از سمت شمال به حاجی‌آباد، ازشرق به شهرستان میناب و شهرستان رودان از غرب به شهرستان خمیر و شهرستان بندرلنگه و از سمت جنوب به خلیج فارس و شهرستان قشم محدود می‌شود.
عازم محل اقامت می‌شویم، درطول مسیر ازکنارخلیج همیشگی فارس و خیابان‌های بندرعباس عبور می‌کنیم، اما این شهر با آنچه که چند هفته قبل دیدم متفاوت است، رقص موج‌های دریا به همراه آهنگ تابش نور خورشید و لبخند زیبایی که گونه‌های خوشید را نوازش می‌کند، در دومین روز ازآخرین ماه سال همگی نشان ازیک رویداد بزرگ است و گویی آسمان این شهر به مسافران تولد یک نگین دیگر در دل خلیج فارس را تبریک می‌گویند.
محل اقامات ما همان پایگاه یکم نیروی دریایی و در حقیقت نگین مقاومت در بندرعباس است. پایگاهی که در طول ۸ سال جنگ خاطرات فراوانی را در دل خود ثبت کرده و جای جای آن یادآور خاطرات مختلفی برای فرماندهان نیروی دریایی است؛ خاطراتی از ناوچه همیشه قهرمان سهند و نبرد ناوچه پیکان با متجاوزین را در دل خود جا داده است. شب خاطره انگیزی را با فرماندهان نیروی دریایی به همراه صرف غذای دریایی درکنار آب‌های نیلگون خلیج فارس سپری کردیم، اما سوالی ذهن همه خبرنگاران را به خود مشغول کرده بود؛ فردا چه اتفاقی خواهد افتاد و برنامه به چه صورتی خواهد بود، سوالی که حتی فرماندهان هم از پاسخ دادن به آن امتناع می‌کردند! همه با آهنگ آرامش بخش موج‌های زیبای دریا به خواب می‌روند و سکوت زیبایی محل اقامت خبرنگاران را فرا می‌گیرد.
خبرنگاران همه به خط، همه به پیش
ساعت پنج صبح است، هنوزهم آرامش خاصی بر محل اقامت ما حاکم است که ناگهان صدای سوت‌های ممتد خبر از بیدارباش می‌دهد، بیدارباشی که نشان از نظم و انضباط ارتش ولایت مدار ایران است. بعد از صرف صبحانه البته با حالتی خواب‌آلود همه عازم کارخانجات نیروی دریایی می‌شویم. با چشمانی خواب آلود وارد کارخانجات نیروی دریایی می‌شویم، زمانی که اتوبوس ترمز می‌کند با صحنه‌ای مواجه می‌شویم که خواب از سر همه می‌پرد، بله این ناوشکن عظیم جماران است، عجب عظمتی دارد این غول آهنی، با آنچه که در صفحه تلویزیون می‌دیدم فرق دارد. بزرگ و با عظمت و جلال و شکوه فراوان است جماران، موشک‌های سطحی و زیر سطحی در دو طرف عرشه نصب شده‌‌اند و توپ‌های ضد هوایی آماده انجام مأموریت هستند.
بعد از انجام مراسمات ویژه نظامی و برافراشته شدن پرچم سه رنگ جمهوری اسلامی بر فراز دکل اصلی، سرم را بالا می‌گیرم و با افتخار وارد ناوچه جماران نیروی دریایی ارتش می‌شوم، ناوچه‌ای که به دست توانمرد مردان این سرزمین ساخته و در حال حاضر به ناوگان نیروی دریایی پیوسته است، ایستادن بر روی عرشه این کشتی جنگی حس غرور و مردانگی را در جانم تازه می‌کند، خورشید لبخند زنان به خبرنگاران خوشامد می‌گوید و موج‌های ساحلی با رقص خود نوید اولین حرکت و انجام مأموریت ناو شکن جماران را به جهانیان اعلام می‌کنند.
جماران نو عروس خلیج فارس
ناوچه جنگی جماران را که چند روز پیش به دست مبارک فرمانده معظم کل قوا به صورت رسمی وارد ناوگان دریایی ارتش شد به واقع می‌توان نوعروس خلیج فارس و نگین درخشان نیروی دریایی نامید، چرا که استفاده از پیشرفته‌ترین تجهیزات و ادوات نظامی در این ناوچه ازجمله ویژگی‌های آن است.
امیر دریادار دوم مهندس امیررستگاری فرمانده کارخانجات نیروی دریایی با بیان ویژگی‌های ناوچه جماران می‌گوید: این ناوشکن مجهز به موشک‌های ضد کشتی، سطح به هوا و نیز انواع اژدروتوپ‌های دریایی ازجمله فجر۲۷ به عنوان مدرن‌ترین توپ دریایی جهان است.
ناوشکن جماران۹۴ متر طول و قریب۱۵۰۰ تن وزن دارد و یک رادار پیشرفته نیز برای انجام هر چه بهتر ماموریت‌ها، روی آن نصب شده است، این ناوشکن می‌تواند با سرعت۳۰ گره دریایی حرکت کرده و۱۲۰ تا۱۴۰ پرسنل و خدمه نیز درآن فعالیت خواهند کرد. ناوشکن جماران دارای سامانه‌های پردازش راداری، رادارهای تاکتیکی سطحی، زیرسطحی و هوایی، قدرت بالای کنترل آتش و مجهز به انواع سامانه‌های اژدرافکن و توپ‌های دریایی پیشرفته است و می‌تواند علاوه بر حمل بالگرد و کمک به سوخت رسانی بالگردها، در مقابل تهاجم‌های هسته‌ای و میکروبی هم مقاومت کند.
ناوچه جماران پیش به سمت تنگه هرمز
به همراه دوستان خبرنگار درحال بازدید ازبخش‌های مختلف این دستاورد عظیم ملی هستیم. یکی در پل فرماندهی، دیگری در موتورخانه، مرآتی و بر و بچه‌های واحد مرکزی خبرهم با اشتیاق منتظر پرواز بالگرد و فیلمبرداری ازعظمت این نوعروس خلیج‌فارس از بالا هستند و من هم به دنبال راهی برای بازدید از اتاق عملیات این ناوچه، اما چه کنم که به دلیل محدودیت‌های امنیتی نتوانستم از این اتاق بازدیدی داشته باشم.
در حال و هوای بازدید هستیم که یکباره با فرمان فرمانده منطقه یکم دریاری حرکت جماران به سمت تنگه هرمزبرای انجام مأموریت آغاز می‌شود: «ناوچه جماران پیش به سمت تنگه هرمزبرای انجام مأموریت ابلاغی» هر کس در جای خود قرار می‌گیرد، فرماندهان درمقرفرماندهی ناوچه، افسران ناوبری در جایگاه خود و دیدبانان در دو طرف کشتی، افسران عملیات هم به اتاق جنگ ناوچه می‌روند، چشمان تیزبین اطراف را زیرنظر دارد، حساسیت کاری در اولین عملیات ناوچه جماران همه را به سکوت واداشته است و خبرنگاران هم بر روی عرشه کشتی جمع می‌شوند.
در هنگام عبور تمامی کارکنان کشتی‌های دیگر همگی به احترام ورود جماران به ناوگان نیروی دریایی و انجام اولین مأموریت بر روی عرشه‌ها می‌آمدند و به ناوچه جماران ادای احترام می‌کردند و از اتاق فرماندهی جماران هم دستوراحترام نظامی متقابل به آنها صادر می‌شد.
غرش‌های توپ‌های جماران در تنگه هرمز
عقربه‌های ساعت بر روی عدد ۱۲ایستاده و ما بیش از ۵ ساعت است که در آب‌های نیلگون خلیج فارس در حال حرکت به سمت تنگه هرمز هستیم، بازار گپ و گفت و گوهای خبری و تحلیلی با فرماندهان نیروی دریایی و کارکنان ناوچه گرم است و هر خبرنگاری به دنبال راهی برای ارسال خبرهایش است، ناهار و نماز بر روی عرشه کشتی جماران آن هم کیلومترها دورتر از ساحل و در زیر نور آفتاب با صدای پرندگان دریایی حال و هوای دیگری دارد. ۳ بعد از ظهر به نزدیکی جزیره لارک و تنگه هرمز که می‌رسیم، از طرف اتاق فرماندهی ناوشکن جماران، منطقه جنگی اعلام می‌شود: «همه نیروها درسرجای خود، به منطقه جنگی نزدیک می‌شویم» امیر دریاداردوم قادرپناه فرمانده منطقه یکم دریاری این فرمان را اعلام می‌کند و بلافاصله تمامی افراد در جایگاه خود قرار می‌گیرند، اوضاع کمی نگران کننده می‌شود، توپ‌های جنگی ۷۶، ۴۰ و مسلسل‌های ۲۰ میلیمتری در دو طرف ناوچه در وضعیت آماده شلیک قرار می‌گیرد.
لحظات حساسی برای خبرنگاران و نیروهای ناوچه جماران در حال شکل‌گیری است «تا لحظاتی دیگر عملیات نظامی علیه دشمن فرضی آغاز می‌شود» این‌بار فرمانده ناوچه با بیان این مطلب از تمامی خبرنگاران و اصحاب رسانه می‌خواهد که در برج فرماندهی جمع شوند و تنها عکاسان برای عکس برداری بر روی عرشه باشند.
چشمانی تیزبین و البته کمی هم نگران در پشت لنز دوربین‌ها منتظر ثبت لحظات ماندگار است و فرماندهان آخرین وضعیت منطقه و ناوچه را بررسی می‌کنند، یک اشتباه کوچک ممکن است همه برنامه‌ها را برهم بریزد، سکوت عجیبی حکمفرما می‌شود، خبرنگاران به همدیگر نگاه می‌کند و فرماندهان مصمم و استوار در حال بررسی نقشه‌ها هستند. «توپ ۷۶ یک گلوله به سمت دشمن فرضی در سمت ۱۵ درجه افقی آتش» … فرمان آتش صادر می‌شود. صدای تپش قلب‌ها شنیده می‌شود، توپ ۷۶ میلیمتری جماران آنچنان با قدرت شلیک می‌کند که عرشه ناوچه به لرزه می‌افتد. تعدادی از خبرنگاران و عکاسان در شوک این شلیک هستند، که بلافاصله دستور دیگری صادر می‌شود: «توپ ۷۶ تعداد ۹عدد گلوله هوایی در سمت ۵۰ شرقی ارتفاع ۱۵درجه مثبت به صورت رگبار آتش» ، این بار ۹ قبضه به صورت رگبار شلیک خواهد شد، صدای فلاش‌های ممتد دوربین‌ها در فضای خلیج فارس طنین انداز می‌شود و همه به دنبال ثبت این لحظه تاریخی هستند.
بعد از غرش‌های پی در پی توپ ۷۶ ناوچه جماران سلاح‌های دیگر هم به نوبت آمادگی و اقتدار خود را به رخ جهانیان می‌کشانند و ندای الله اکبر حاضرین در کشتی نشانه موفقیت اجرای این عملیات است.
توفان غیر منتظره، آمادگی جماران و دریازدگی خبرنگاران
اما این سفر دریایی حاشیه‌های خاص خود را هم داشت، حاشیه‌هایی که هیچ کس فکرش را هم نمی‌کرد: توفان غیر منتظره دریا بلافاصله بعد از اتمام عملیات نظامی بادهای سهمگینی از سمت شرق به غرب شروع به وزیدن می‌کند، بادهایی که هر کدام باعث موج‌هایی به بلندی ۳ متری می‌شود و ناوچه از سینه تا پاشنه در امواج سهمگین بالا و پایین می‌رود؛ توفان شدید از یک طرف و دریازدگی خبرنگاران و اصحاب رسانه‌های گروهی از طرف دیگر حاشیه‌های مختلفی در این سفر به وجود آمد، اما آنچه که برای همگان مشخص شد توان مقاومت این ساخته ایران در وضعیت‌های مختلف دریا است.
ساعت ۶ بعد ازظهر است، خورشید خلیج فارس خوشحال و خندان درحال غروب است و دریا آرام شده، که فرمان برگشت صادر می‌شود: «ناوچه جماران در مدار ۱۸۰ درجه به سمت بندرعباس برای پهلوگیری گردش می‌کند.» ساعات آخری است که بر روی کشتی هستیم، بیش از ۱۲ ساعت در دریا آن هم با یک کشتی جنگی و انجام عملیات نظامی می‌تواند تجربه ماندگاری به همراه خاطرات مختلفی برای خبرنگاران رسانه‌های گروهی باشد، در این لحظات بر روی عرشه کشتی نگاه به غروب خورشید حال و هوای دیگری دارد و تشعشع خورشید با نسیم دلپذیر دریا جسم و روحم را نوازش می‌کند.
برروی عرشه جماران این ساخته فرزندان روح الله می‌نشینم و با خودم آن قطعه شعرمعروف را زمزمه می‌کنم:
ای ایران‌ای مرز پرگُهر/ ای خاکت سرچشمه هنر
دور از تو اندیشه بَدان / پاینده مانی تو جاودان
*بازنشر از «جوان»
[2]