گزارش از علی البرزی

چند ماهی است که در بحث تعرفه‌های پزشکی واژه تازه‌ای از زبان مدیران وزارت بهداشت و همچنین دست‌اندرکاران نظام سلامت در کشور مطرح می‌شود، واژه‌هایی که تا پیش از این کمتر از زبان مدیران حوزه سلامت مطرح شده بود و این روزها به صورت متداول در فضای رسانه‌ای نقل می‌شود. یکی از این واژه‌ها که در یک ماه گذشته بسیار از آن استفاده شده است، واژه «منطقی کردن تعرفه‌های پزشکی» است، منطقی کردن تعرفه‌های پزشکی بارها از سوی وزیر بهداشت و همچنین مدیران حوزه سلامت چه در سازمان نظام پزشکی و سازمان‌های بیمه‌گر مطرح شده است.

جالب اینجاست که تا پیش از این در حوزه سلامت هر زمان که بحث تعرفه‌های پزشکی نقل محافل و رسانه‌ها بود، همواره واژه‌هایی مانند «گرانی» «افزایش یا بالا بردن» نرخ تعرفه‌ها از زبان مدیران مسؤول شنیده می‌شد، اما این روزها ماجرا کمی متفاوت شده است و به نظر می‌رسد واژه «گرانی» جای خود را به واژه «منطقی» شدن تعرفه‌ها داده است.

منطقی کردن تعرفه‌ها یعنی چه؟

زمانی که از طرف شخص وزیر بهداشت یا مدیران حوزه سلامت، مباحث مربوط به منظقی کردن تعرفه‌ها طرح می‌شود، این پرسش برای بسیاری از مردم و بویژه بیمارانی که این روزها درگیر مراکز درمانی و پزشکی هستند، به وجود می‌آید که منظور از منطقی کردن تعرفه‌ها چیست؟ آیا تعرفه‌ها باز هم گران می‌شود؟ آیا از گرفتن تعرفه‌های غیر‌موجه در برخی مراکز درماتی جلوگیری می‌شود یا درموردی که شاید کمی دور از ذهن باشد، تعرفه‌های پزشکی کاهش پیدا می‌کند؟

تعرفه ههای پزشکی(طرح از خبرآنلاین)

چالشی به نام تعرفه!

به جرات می‌توان گفت که در کنار مشکلات فراوان نظام سلامت در کشور، بحث تعرفه‌های پزشکی و افزایش سالانه نرخ آن در چند سال گذشته به عنوان اصلی‌ترین چالش این حوزه مطرح بوده است، چالشی که هر ساله با اعلام نرخ جدید تعرفه‌های پزشکی که از قضا همواره روند صعودی هم دارد، وارد مرحله‌ای تازه می‌شود و باری را بر دوش مردم و بیماران تحمیل می‌کند. از افزایش تعرفه‌های پزشکی که بگذریم، میزان حق ویزیت برخی پزشکان در مراکز درمانی دولتی است. کم‌کاری برای معاینه بالینی بیمار که منجر به مراجعه مکرر بیمار به دلیل به نتیجه نرسیدن می‌شود و استفاده پزشکان از روش‌های تشخیصی پاراکلینیک مانند تصویربرداری و رادیولوژی برای جبران هزینه‌ها عواقب ناخوشایندی است که بار هزینه‌های درمانی را دو چندان بر بیماران تحمیل می‌کند. این درحالی است که در بحث مشکلات مردم در حوزه سلامت علاوه بر افزایش تعرفه‌های پزشکی باید مشکلات خدمات‌رسانی، پذیرش و نگهداری از بیمار و از آن مهم‌تر رواج پدیده‌هایی مانند زیرمیزی، پول زوری و مواردی از این نمونه که تعدادی از پزشکان از بیماران دریافت می‌کنند را هم اضافه کرد.

رواج نگاه کاسب‌کارانه به بیمار

در سال‌های گذشته در کنار تغییر شیوه زندگی و رواج فرهنگ غربی در بخش‌هایی از زندگی جامعه ایران، نگاه به بیمار هم تغییر کرده است و نگاه کاسب‌کارانه به بیمارجای خود را به فرهنگ اصیل درمانی داده است. متاسفانه در بخش‌هایی از جامعه به فرد بیمار به عنوان یک «کالا» نگاه می‌شود و به بهانه ارائه خدمات درمانی و پزشکی از این کالا تا جایی که می‌شود، درآمدزایی می‌شود. پرداخت بیش از ۷۰ درصد هزینه‌های درمانی از جیب مردم در ایران، خود مصداق بارزی از این موضوع و در حقیقت نگاه کاسب‌کارانه به بیمار در مراکز درمانی است.

گروگانگیری بیمار در مراکز درمانی!

علاوه براین در سال‌های گذشته، شیوه پذیرش بیماران در بیمارستان‌ها هم دچار تغییراتی شده است که در شأن و جایگاه جامعه ایران نیست، این موضوع که تا پول را واریز نکنی، بیمار بستری نمی‌شود، برای بسیاری از افراد در جامعه اتفاق افتاده است، موضوعی که با نگاهی متفاوت آن را می‌توان به گروگانگیری بیماران در مراکز درمانی تشبیه کرد. در حقیقت پول نداشته باشی، درمان و سلامت هم نخواهی داشت و درمان هم برای پولدارهاست!

البته تردیدی نیست که اگر پزشک به لحاظ مادی تامین نباشد ارائه خدمات او نیز مطلوب نخواهد بود. هر چند در این میان نباید برخی از افراد این جامعه را که صادقانه با هدف خیرخواهانه به ارائه خدمت به مردم پرداخته‌اند نادیده گرفت، اما موضوعی که این روزها بیش از گذشته برای افکار عمومی جامعه و بویژه کارشناسان حوزه سلامت، مطرح شده است، بحث منطقی کردن تعرفه‌های پزشکی است.

به هر روی، اگر بخواهیم به وضعیت حوزه سلامت در کشور نگاهی منطقی داشته باشیم، ۲ موضوع مهم مطرح می‌شود، اول اینکه منظور و مقصود وزارت بهداشت از طرح منطقی کردن تعرفه‌ها چیست و چرا دلایل استفاده از این واژه به صورت شفاف برای اقشار گوناگون جامعه مطرح نمی‌شود و دوم اینکه به باور بسیاری از کارشناسان، وزارت بهداشت به جای منطقی کردن تعرفه‌ها که ممکن است در جای خود حرف درستی هم باشد شایسته است که به فکر برنامه‌ای جامع و کامل برای حل مشکلات سلامت در کشور و همچنین اصلاح نگاه اشتباه نظام درمانی به بیمار باشد.

منبع : باز نشر از «وطن امروز»