نویسنده: علی البرزی

این روز‌ها تنها کافی است به برخی سایت‌ها یا شبکه‌های اجتماعی در فضای مجازی مراجعه کنید، با انبوهی از دعوتنامه‌ها و لینک‌های ثبت‌نام برای برگزاری همایش‌ها، کنفرانس‌ها و سمینار‌های فرهنگی، هنری، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی مواجه می‌شوید و حتی شاید اینگونه دعوتنامه‌ها به ایمیل شخصی شما هم ارسال شده باشد. برنامه‌های گوناگونی که برای برگزاری هر کدام از آن‌ها از چند ماه قبل برنامه‌ریزی می‌شود و در مواردی هزینه‌های گزافی برای برگزاری یک همایش چند ساعته می‌شود.

این در حالی است که برای افکار عمومی جامعه و بسیاری از جامعه‌شناسان و کارشناسان این پرسش مهم مطرح است که در این شرایط اقتصادی کشور که باید در هزینه‌ها در بخش‌های دولتی و خصوصی صرفه‌جویی شود، برگزاری همایش‌های متعدد با عناوین رنگارنگ و گوناگون در گروه اولویت‌هاست؟!

انگار برگزاری همایش‌ها پرخرج، تکراری و سالانه بیشتر از آنکه گره‌گشای مشکلات واقعی و اولویت‌دار کشور باشد، به کارنامه کاری برخی مدیران برای ارائه گزارش کار تبدیل شده است!

دولتی یا خصوصی؟

آمار‌های غیررسمی نشان می‌دهد در مدت یک سال در کشور بیش از ۱۰۰ همایش، سمینار، کنفرانس و برنامه‌های پرهزینه برگزار می‌شود که در عمل خروجی بیشتر آن‌ها آنطور که باید در راستای منافع کشور، حل مشکلات و دغدغه‌های مردم نیست و تنها هزینه‌های گزاف و در برخی موارد نجومی است برای یک همایش چند ساعته. تعداد قابل توجهی از این همایش‌ها با هزینه‌های نجومی توسط سازمان‌های دولتی و اجرایی به صورت سالانه در مناسبت‌های گوناگون برگزار می‌شود و در حقیقت بهانه اجرای همایش، مناسبتی است که در راستای فعالیت یک سازمان قرار گرفته است. برخی دیگر از اینگونه برنامه‌ها هم خصوصی است و توسط بخش خصوصی اجرایی می‌شود که البته در آن‌ها هم ردپایی از سازمان‌های دولتی و در اصطلاح خصولتی با انجام مشارکت در تامین هزینه‌ها و تامین فضا‌هایی برای تبلیغات مشاهده می‌شود!

آسیب‌شناسی اجتماعی

در همین باره محمد اعتمادی، کارشناس اجتماعی و استاد دانشگاه معتقد است برگزاری همایش‌ها، کنفرانس‌ها و سمینار‌های گوناگون با این روش یک آسیب فرهنگی و اجتماعی است، چرا که در سال‌های گذشته برون‌رفت چندانی از این‌گونه برنامه‌ها مشاهده نشده است و به نظر می‌رسد به یک روال تشریفاتی در کشور تبدیل شده است. اعتمادی به «وطن امروز» می‌گوید: در برخی کشور‌ها برای برگزاری یک همایش و کنفرانس سرفصل‌های فرهنگی، اجتماعی و علمی تعریف می‌شود و نتایج خروجی همایش در سیستم اداری به روش‌های گوناگون تزریق می‌شود تا کارآیی لازم را داشته باشد، اما در کشور ما به نظر می‌رسد یکی از نتایج خروجی ثابت اینگونه همایش‌ها، کتابی است که آن هم با صرف هزینه از اظهارات سخنران‌ها و میهمانان منتشر می‌شود و در نهایت در بایگانی و کتابخانه‌های ادارات و سازمان‌ها خاک می‌خورد!

نیاز به اعتبارسنجی همایش

به گفته این استاد دانشگاه، باید سازوکاری، زیرمجموعه یکی از سازمان‌های دولتی تعریف شود تا میزان اعتبارسنجی یک همایش و کنفرانس سنجیده و قبل از برگزاری یک همایش از متولیان برگزاری آن سرفصل‌ها و برنامه‌ها مطالبه و پس از برگزاری همایش هم میزان اثربخشی یک همایش ارزیابی و بازخوانی میدانی شود. بنا بر اظهارات اعتمادی، توجه به این موضوع‎ ‎می‌تواند برخی دستگاه‌های دولتی را از برگزاری همایش‌های بیهوده‎ ‎منصرف و پول صرفه‌جویی شده را صرف کار‌های متعدد و ضروری بر زمین مانده کشور کند. ‎وی پیشنهاد داد تا اطلاع ثانوی همه همایش‌ها و کنفرانس‌های سازمان‌ها و دستگاه‌های دولتی لغو شود.

همکاری بخش خصوصی

اما روی دیگر این ماجرا، بخش خصوصی است که هر ساله متولی برگزاری تعدادی از همایش‌ها و برنامه‌هایی از این نمونه می‌شود؛ به نظر می‌رسد با توجه به شرایط اقتصادی که کشور در آن قرار دارد و لزوم صرفه‌جویی در همه بخش‌ها، بخش خصوصی هم می‌تواند داوطلبانه در میدان همکاری حاضر شود و در کنار سازمان‌های دولتی از برگزاری همایش‌های پرخرج حداقل در این مقطع زمانی خودداری کند.

منبع: وطن امروز