گفت و گو : علی البرزی

اشاره:

تا حالا به بازار تهران سر زدین. به این حجره قدیمی ها که این روزها دیگه تک و توک دیده می شن. خوب نگاه کردین، می دونین تو این حجره ها کیا کار می کردند، الان کجان؟ دارن چیکار می کنند؟

حتما شنیدین. می گن قدیمی ها یه جور دیگه پول در می آوردن. یه جور دیگه زندگی می کردن.آره میگن قدیمی ها زندگی هاشون چه صفایی داشت…راست میگن یه صفای دیگه داشت.

قدیم ها یه حساب کتابی تو کار بود، کاسب هایی که می خواستند برند بازار و تو حجره کار و کسبی راه بندازند، اول می رفتند حوزه و مثل یه طلبه می شستنند پای درس “مکاسب”.

اعتقاد داشتن که آدم مومن تا مکاسب ندونه و یادش نگیره نمی تونه راه کسب حلال و پیدا کنه… حالا این مکاسب چی هست؟ هر چی که کسب آدمو از حلال بودن در میاره و برکت روزی و می بره تو این مکاسب گفته شده… اونقدر هم دقیق و ریز به ریز جزیی ترین مسائل مربوط به معامله و خرید و فروش رو بررسی کرده که مو لا درزش نمیره.

اما این روزها نه از اون صفا و صمیمیت خبری هست و نه از درس مکاسب در بازار! اونقدر در هیاهوی زندگی شهری غرق شده ایم و فقط به فکر پول در آوردنیم که دیگه کار و کاسبی پاک و حلال یه جورایی به حاشیه رفته.

این موضوع چند وقتیه دغدغه اصلی شورای اصناف شده و همه حواس ها یه جوری جمع شده که خدایی نکرده شاهد روزی نباشیم که حساب و کتاب حلال برای همیشه از بازار و کاسبی ما رخت بربنده و فراموش بشه.

شورای اصناف کشور تصمیم گرفته یه جورایی دوباره کار و کاسبی قدیمی ها رو احیا کنه و سنت های خوب کاسبی را برای نسل های آینده زنده نگه داره. برای همین چند ماهی است که دوره های مکاسب برای کاسب ها در صنوف گوناگون برگزار میشه و همه کاسب ها برای گرفتن مجوز کسب باید این دوره را بگذرانند. این موضوع بهانه گپ و گفت کوتاه ما با قاسم نوده فراهانی رئیس شورای اصناف کشور بود. این گفت و گو هم اینک پیش روی شماست.

*********************************************

*آقای فرهانی! از نظر شما کاسب ایده ال به چه کسی گفته می شود؟

با یک جمله پاسخ این پرسش را می دهم، کاسب ایده ال به کسی گفته می شود که وجدان کاری داشته باشد.

*این وجدان کاری در فعالیت های روزمره یک کاسب به چه صورتی تعریف می شود؟

یعنی در وهله اول یک کاسب حلال و حرام را تشخیص بدهد و به حقی که برای خودش در نظرگرفته شده در قوانین و مقررات مقید باشد و خودش را ملزم به اجرای آن کند و حق هر کسی را ناحق نکند.

زمانی که گفته می شود، «الکاسب حبیب الله» یعنی کاسب باید حبیب خدا باشد. کم فروشی نکند، گران فروشی نکند، جنس تقلبی و فاسد دست مردم ندهد. به حق و حقوقی که برایش قائل شدن قانع باشد، البته در سال های قبل کسبه صبح که برای کار به مغازه می رفتند، در مساجد، حسینیه ها درس مکاسب می آموختند.

*یعنی اول درس مکاسب بعد کار و تلاش.

 بله! می رفتند درس مکاسب می آموختند، اما متاسفانه این روزها درس مکاسب برای کاسب ها از بین رفته است و به فراموشی سپرده شده است.

*شما مدتی پیش در خبری از تشکیل دوباره این کلاس ها پس از سال ها در مساجد و هیات های مذهبی خبر دادید، آیا این موضوع محقق شده است؟

بله! حدود یکسال و نیم است که در حوزه اصناف در مواردی که آموزش داده می شود، مبحث مکاسب هم در کنار آموزش ها قرارگرفته است. البته قراراست آموزش قبل از کاسبی برای اصناف اجباری شود که یکی ازسرفصل های اصلی این آموزش ها درس مکاسب است.

*این دوره آموزشی برای کاسب ها در کجا تدریس می شود؟

در مجامع امورصنفی تمام کاسب هایی که بخواهند، مجوز بگیرند به عنوان کاسب یعنی پروانه کسب دریافت کنند، باید این آموزش ها را بگذرانند. البته افرادی هم که پیش از این پروانه کسب گرفته اند، زمانی که برای تمدید پروانه کسب مراجعه می کنند برای دریافت و تمدید دوباره مجوز باید این دوره های را بگذرانند. این دوره آموزش یکی از درس هایش درس مکاسب است.

این درس به واقع در بحث کاسبی اثرگذار است و تا به امروز در حدود یک سال و نیم است که در حوزه اصناف به صورت آزمایشی تدریس می شود.

*آقای فراهانی! شما به عنوان رئیس شورای اصناف کشور با توجه به اینکه ارتباط مستقیم با اصناف گوناگون دارید، فکر می کنید راه و رسم والگوهایی لازم برای کسب و کار حلال و به قول شما کسب و کار مشخص از حرام، تا چه میزان در کشوررعایت می شود ؟

متاسفانه آنطور که باید به مسئله مهم رزق و روزی حلال و شیوه درست کاسبی توجه نمی شود. به همین دلیل هم ما به این فکرافتادیم که چاره اندیشی کنیم. بهترین راه درشرایط کنونی هم برقراری همین آموزش های مکاسب در کشور است.

من معتقدم با تحکم و بگیر و ببند کار درست نمی شود، کار فرهنگ سازیست، از راه فرهنگ سازی بسیاری ازکارها پیش می رود. ما هم سرمایه گذاری زیادی در بحث آموزش مکاسب و اجرای آن در تمامی اصناف کشور انجام داده ایم و امیدوارم که به نتایج مطلوبی در این زمینه برسیم.

*فکر می کنید چه زمانی شاهد نتایج مطلوب این طرح باشیم؟

برای اصناف به این وسعت برای رسیدن به نتیجه مطلوب به زمان زیادی نیاز داریم. هیچ چیزی بهتر ازاین نیست که ما در جامعه در هرجایی که می خواهیم کاری را انجام دهیم در وهله اول از لحاظ اطلاع رسانی و فرهنگ سازی عمل کنیم که نتیجه اش به طور قطع بهتر از بهتر از نامه نگاری های اداری و بخشنامه و اقدامات پلیسی و قضائی است./ انتهای مطلب

منبع: هفته نامه رویش نو