نویسنده : علی البرزی

در حالی که تا به امروز به حساب ۵۰۳ هزار نوزاد در کشور مبلغ یک میلیون تومان در قالب طرح آتیه مهر امام رضا(ع) واریز شده است، مرکز پژوهش‌های مجلس در جدید‌‌ترین گزارش خود با ارزیابی «طرح تأمین آتیه مهر»، این طرح را که با مصوبه دولت اجرایی شده مغایر قانون دانست.  به گزارش «جوان»، طرح تأمین آتیه مهر امام رضا(ع) با تصویب آیین‌نامه‌‌ای توسط دولت اجرا شده و طبق این طرح قرار است برای نوزادان متولد سال ۱۳۸۹ به بعد ۱۰ میلیون ریال موجودی اولیه در سال اول و مبلغ یک میلیون ریال در سال‌های بعد به مدت بیست سال به حساب‌های غیرقابل برداشتی (تا۱۸ سال) واریز شود.

هدیه نوزادان+مجلساما دفتر مطالعات برنامه و بودجه مرکز پژوهش‌های مجلس طی اطلاعیه‌ای اعلام کرده است محاسبات نشان می‌دهد که تصمیم مزبور موجب متعهد شدن دولت‌ها به پرداخت ۷۵۴ هزار میلیارد ریال برای بیست سال آینده خواهد شد. بنابراین ماهیت عمل پیشنهادی دولت در مورد این طرح به گونه‌‌ای است که نه تنها برای دولت کنونی بلکه برای دولت‌های بعد نیز تعهدات فراوانی به دنبال خواهد داشت که بر مبنای ساختار قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تصمیم‌گیری در مورد ایجاد چنین تعهداتی صرفاً درصلاحیت مجلس شورای اسلامی است.

اجرای طرح مساوی است با کسری ۸ هزار میلیارد ریالی در بودجه

همچنین در بند‌های دیگری از این اطلاعیه، اجرای طرح آتیه مهر امام رضا(ع) به شکل مصوبه دولت با مواد گوناگونی از قوانین و مقررات مالی لایحه قانون محاسبات عمومی، قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی مغایر است.

مرکز پژوهش‌های مجلس در ادامه اجرای این طرح در سال جاری را برابر با کسری حداقل ۸ هزار میلیارد ریالی دانسته و اعلام کرده است: طبق محاسبات انجام شده ارزش اسمی مبلغ پرداخت شده برای متولدین سال اول اجرای طرح، در سال بیستم (با فرض پرداخت نرخ سود ۱۵ درصدی به مبلغ واریز شده توسط دولت) حدود ۲۵ میلیون تومان خواهد بود. در صورتی که نرخ تورم سالیانه به ترتیب ۱۰، ۱۵ و ۲۰ درصد باشد، ارزش حال (واقعی) ۲۵ میلیون تومان سال ۱۴۰۹، به ترتیب حدود ۷/۳ میلیون تومان، ۵/۱ میلیون تومان و ۶۶۰ هزار تومان خواهد بود.

طبق آمار رسمی ثبت احوال در۴ ماه اول سال ۴۳۶ هزار نوزاد درایران و ۵ هزار نوزاد در خارج از کشور به دنیا آمده‌اند. اگرهمین روال تا پایان سال ادامه یابد، به‌طور متوسط سالی یک میلیون و ۳۰۰ هزار نوزاد به دنیا می‌آیند که اگر قرار باشد به هرکدام دولت یک میلیون تومان بدهد، بودجه لازم بالغ بر هزار و سیصد میلیارد تومان می‌شود.
بنا به اعلام معاونت برنامه‌ریزی و سیاست راهبری ریاست جمهوری دولت برای اجرای این طرح در بودجه سال جاری تنها ۵۰۰ میلیارد تومان درنظر گرفته است که با توجه به این رقم و اطلاعیه مرکز پژوهش‌های مجلس، بالغ بر ۸ هزارمیلیارد ریال کسری بودجه خواهیم داشت.

پای نوزادان به دیدگاه‌های جناحی باز می‌شود!

در بحبوحه بررسی لایحه هدفمند‌سازی یارانه‌ها در مجلس بود که دولت با ابلاغ مصوبه‌ای اجرای این طرح را اعلام کرد، اما درآن زمان دو دیدگاه متفاوت در بین نمایندگان مجلس و دولت و حتی طیف‌های مختلف سیاسی مطرح شد که هر کدام به دنبال القاء نظرات خود و تاثیر در روند اجرای طرح آتیه نوزادان در کشور بودند.
هواداران اجرای این مصوبه معتقد بودند مصوبه دولت به گونه‌ای است که به صورت سریع و بدون تأخیر باید از ابتدای سال ۸۹ اجرایی شود زیرا به نفع منافع ملی و آینده جوانان است. اما گروهی دیگر به شدت با اجرای این طرح مخالفت کردند و با ارائه نظارتی مبنی بر کسری بودجه و شتابزده خواندن طرح، تلاش‌های خود را برای پیشگیری از اجرای آن به کار بستند.

هر چند که دولت سرانجام با وجود همه نظرات و دیدگاه‌های متفاوت اجرای طرح آتیه مهر امام رضا(ع) را از ابتدای سال ۸۹ آغاز کرد، اما با توجه به اطلاعیه مرکز پژوهش‌های مجلس و آغازمراحل اجرایی طرح هدفمند‌سازی یارانه ها، این سؤال پیش می‌آید که اجرای این طرح ادامه پیدا می‌کند یا دولت از اجرای آن صرف نظر خواهد کرد؟

نماینده مخالف: هدیه به نوزادان اولویت جامعه نیست

سید جواد زمانی، مخبر کمیسیون اجتماعی مجلس با بیان اینکه دولت برای اجرای طرح‌ها و مصوبات خود باید اولویت‌های جامعه را مد نظر داشته باشد، به «جوان» گفت: درحال حاضر دو اولویت و ضرورت اشتغال و ازدواج به عنوان دغدغه اصلی جوانان در جامعه مطرح است که ارائه طرح و برنامه و راهکارهای جلوگیری از آسیب‌های بیکاری باید از جمله اولویت‌های دولت باشد.
به باور زمانی طرح پرداخت یک میلیون تومان به نوزادان متولد شده در سال ۸۹ یک طرح خوب و اثر گذاراست، اما باید توجه داشت که در شرایط کنونی کشور با آمار بالایی از بیکاران و متقاضیان کار مواجه است که برای کاهش آمار بیکاری نیازمند مصوبه‌ای کارگشا و راهکاری اساسی در این زمینه هستیم.

نماینده موافق: طرح آتیه اقدامی مثبت است اما. . .

اما سید نجیب حسینی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه و نماینده مینودشت با اشاره به اثر‌بخش بودن اجرای طرح آتیه نوزادان در گفت وگو با «جوان» افزود: باید توجه داشت که مصوبه دولت زمانی اثربخش خواهد بود که مراحل قانونی را در مجلس طی کند.
این نماینده مجلس بر این باور است که دولت باید از طریق منابع داخلی بانک‌ها بودجه و اعتبار لازم برای اجرای این طرح را تامین کند، در غیر این صورت طبق اعلام مرکز پژوهش‌ها با کسری بودجه مواجه خواهد شد و در حقیقت طرح اثربخشی همچون آتیه نوزادان شکست می‌خورد. به هر حال در حال حاضر اجرای طرح آتیه مهر امام رضا(ع) در کشور ادامه دارد و خانواده‌های بسیاری برای افتتاح حساب به بانک و مراجع ذی صلاح مراجعه می‌کنند، با توجه به اعلام مغایرت مصوبه دولت با قانون باید دید که سرانجام این طرح در روزهای آینده به کجا می‌انجامد.

منبع: باز نشر از روزنامه جوان

این مطلب سال ۸۹ در روزنامه جوان منتشر شده است.