علی البرزی/

این روزها در هر کوی و برزن همه از گرانی و افزایش نگران کننده آن صحبت می‌کنند؛ پدیده‌ای که چند روز مانده به سال جدید آغاز شد و در روزهای نخستین سال نو شدت گرفت.

این در حالی است که با وجود گزارش‌های گوناگونی که از نارضایتی مردم در سایت‌ها و رسانه‌های گوناگون منتشر می‌شود، دولت تا این لحظه، این دغدغه عمومی را جدی نگرفته یا اگر هم جدی گرفته، طرحی برای مهار آن ارائه نداده است.

تا به امروز فکر کرده‌اید که چرا قیمت خدمات و کالا در شهر به یکباره افزایش می‌یابد! چرا مدیران در این شرایط سکوت می‌کنند؟ دغدغه این روزهای شما با گران شدن خدمات و کالا چیست و در این شرایط چه صحبتی با مسئولان کشور دارید؟ این پرسش‌ها تنها گوشه‌ای از پرسش هایی بود که روز گذشته با تعدادی از شهروندان در میان گذاشتیم و نظرات آنها را جویا شدیم. نظراتی که هر کدام از دغدغه‌ای بزرگ و مهم خبر می‌داد. دغدغه‌ای به نام «گرانی»!

در بازار به سراغ هر صنف و کالایی را که بگیرید با رشد قیمتی مواجه است؛ با این حال فروشندگان گله‌مند هستند و ناراضی، مانند مشتریان و خریداران. هرچند که بسیاری از هموطنان نسبت به وضعیت گرانی در جامعه انتقاد دارند، اما همگی به اتفاق معتقدند که این وضعیت با هوشمندی، منطق، صبوری و نگاه به آینده مسئولان و مدیران کشور قابل حل است و دولت می‌تواند با تدبیر بهتر گرانی‌ها را مهار کند.

نباید کار به جایی برسد که افزایش محسوس قیمت‌ها باعث ایجاد مشکلات دیگری برای مردم و به تبع آن برای مدیران بخش‌های گوناگون کشور شود. در این میان، رسانه ملی هم که باید در رصد و بازتاب این دغدغه اجتماعی پررنگ ظاهر می‌شد، در برابر این موضوع سکوت اختیار کرده است و در بخش‌های خبری رسانه ملی خبری از گرانی و مشکلات مردم نیست. در حالی که این انتظار از رسانه ملی وجود دارد که با توجه به حوزه وسیع در برگیری مخاطب بهتر از گذشته در انعکاس مشکلات مردمی نقش داشته باشد و در حقیقت پرچم‌دار انتقال دغدغه‌های مردم به مدیران باشد !

آقای خبرنگار شما بهتر می‌دانی!

با کنایه در پاسخ به پرسشی درباره دغدغه‌های این روزهایش به عنوان یک شهروند می‌گوید:« آقای خبرنگار! خودتان که می‌دانید دغدغه این روزهای مردم چیست. گرانی آقای خبرنگار ! گرانی که با شیب تندی در جامعه بالا می‌رود!» مردی میانسال که در یکی از آژانس‌های پایتخت اشتغال دارد. دارای دو فرزند و ساکن خانه‌ای اجاره‌ای است. وی در پاسخ به پرسش‌های ما درباره گرانی می‌افزاید: مهمترین مشکل مردم در حوزه گرانی مربوط است به افزایش محسوس قیمت مواد غذایی. گرانی موادغذایی از گوشت و مرغ گرفته تا میوه و سبزیجات همگی مشکلات گوناگونی را برای مردم به وجود آورده است. این شهروند ادامه می‌دهد: هر چند که این گرانی در حوزه اجاره خانه، اجاره مغازه و مواردی دیگرهم وجود دارد، اما زمانی که مردم دغدغه افزایش مایحتاج اولیه خود در بحث خوراک و پوشاک را داشته باشند، باید نگران وضعیت موجود بود.

راننده تاکسی: همه چیز گران شده، کرایه هم همینطور!

به طور نامحسوس و در پوشش مسافر سوار یکی از تاکسی‌های شهر می‌شویم، زمانی که قصد پیاده شدن و پرداخت کرایه را داریم، راننده مبلغ کرایه را با ۳۰۰ تومان اضافه بر روزهای گذشته دریافت می‌کند و در پاسخ به اعتراض ما مبنی بر گرفتن کرایه اضافی می‌گوید: همه چیز گران شده، کرایه هم همینطور! افزایش خودسرانه کرایه تاکسی هم یکی از دغدغه‌های اصلی این روزهای مردم است. کرایه ها هر ساله افزایش می‌یابد، اما امسال از ابتدای سال افزایش محسوس داشته و مشخص نیست سرانجام تعیین نرخ کرایه تاکسی‌ها در سال ۹۱ چگونه می‌شود!

دانشجویانی که درس گرانی می‌خوانند

اما هزینه‌های تحصیل هم این روزها به دغدغه قشر عظیمی از جوانان دانشجو تبدیل شده است، دانشگاه‌ها به ویژه دانشگاه‌های خصوصی و غیر انتفاعی هزینه تحصیل را افزایش داده‌اند، قیمت کتاب در بازار کتاب چندین برابر شده است و هزینه رفت و آمد به شهرستان‌ها هم برای دانشجویان شهرستانی بار مضاعفی را به این قشر از جامعه تحمیل می‌کند. «رضا –ف» دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه قزوین است؛ این دانشجو درباره هزینه‌های تحصیل در دانشگاه به «پایگاه اطلاع رسانی خبرنگار اجتماعی»می‌گوید: اساتید دانشگاه به ما در کلاس‌ها یاد می‌دهند که چگونه خرج و مخارج خود را مدیریت کنیم و با پس انداز و مشارکت در طرح‌های مشارکتی به فکر آینده باشیم، اما در حال حاضر ما از پس هزینه رفت و آمد از تهران به قزوین هم برنمی‌آییم و با افزایش کرایه‌ها با مشکل مواجه هستیم. البته مواردی که در گفت و گو با تعدادی از شهروندان به آن اشاره شد، تنها گوشه‌ای از دغدغه‌های این روزهای مردم با گران شدن کالا و خدمات در کشور است. در لا‌به‌لای اقشار گوناگون، کشاورزان هم نگران هستند، هزینه‌های سرسام آور کشاورزی مانند تهیه کود شیمیایی، ابزار آلات و مواردی از این نمونه باعث دغدغه جدی برای کشاورزان شده است.

سرکشی گرانی به عزا و عروسی

از سوی دیگر، هزینه‌های مربوط به مراسم‌های گوناگون از عروسی گرفته تا عزا، بسیاری از مردم را دغدغه مند کرده است. جوانانی که پس از مدت‌ها می‌خواهند تشکیل زندگی دهند، این روزها استرس دارند که مراسم خود را برگزار کنند یا در انتظار کاهش تب و تاب افزایش قیمت‌ها باشند. متأسفانه در این شرایط هستند خانواده‌های آسیب پذیری که علاوه بر نداشتن توان برگزاری مراسم ختم، هزینه خرید قبر برای عزیزان خود را هم ندارند.

ترازوی گرانی، سنگین تر از ترازوی نشاط جامعه

رابطه نشاط اجتماعی در جامعه و گرانی همانند دو کفه ترازو است، درآمد و وضعیت اقتصادی مطلوب عامل مؤثری برای نشاط یک جامعه است. چراکه پایین آمدن قدرت خرید مایحتاج ضروری و به تبع آن مشکلات ناشی از گرانی در جامعه، شادی و نشاط را کاهش می‌دهد.

محمد معتمدی، کارشناس اجتماعی و استاد دانشگاه، نشاط جامعه‌ ایران را با توجه به تغییر نوع آسیب‌ها در شرایط کنونی بسیار آسیب پذیر می‌داند و ضمن هشدار نسبت به بروز یک آسیب جدی و فراگیر در اثر کم توجهی به مقوله‌ نشاط اجتماعی و به تبع آن افزایش قیمت‌ها در جامعه تدوین برنامه‌ای فوری را برای کاهش آسیب‌های ناشی از گرانی در جامعه ضروری و غیر قابل اجتناب می‌داند.

گرانی نشاط زداست

این استاد دانشگاه با بیان این مطلب می‌گوید: گسترش شهرها و صنعتی شدن جوامع تأثیرات فراوانی در نشاط یک جامعه دارد و چنانچه مسائل حاشیه‌ای از جمله گرانی‌های اخیر و افزایش خودسرانه بسیاری از قیمت‌ها هم به این موارد اضافه شود در نهایت آنچه را که باید در هیاهوی شهرنشینی جست‌وجو کرد، نشاط و شادی عمومی است. وی معتقد است که وجود هیچکدام از عوامل دیگر مانند بیکاری، آسیب‌های اجتماعی و ناهنجاری‌های موجود به اندازه گرانی استرس‌آور و نشاط‌ زدا نیست و از مهترین دلایل آن ترس از تأمین‌ امرار معاش توسط سرپرست خانواده و دغدغه‌های گوناگون فکری و روحی برای وی است. به هر رو، وضعیت موجود در جامعه به گونه‌ای است که برای مهار گرانی‌های اخیر باید تدبیر مبتکرانه‌ای از سوی دولت اتخاذ شود. درخواست این روزهای اقشار گوناگون مردم از دولت در یک جمله خلاصه می‌شود: «دولت گرانی را مهار کند».

منبع: جوان

این مطلب سال ۹۰ در روزنامه جوان منتشر شده است.